Bilgelik Yolu

Konfüçyüs ve Tao ile birlikte eski Çin felsefesinin en önemli filozofu Mo Zi'nin düşünceleri ilk kez Türkçede. Savaşan Devletler Dönemi'nden (MÖ 403-221) günümüze ulaşabilen az sayıda metinden biri olan Bilgelik Yolu, Çin felsefesinin temellerini anlayabilmek için büyük önem arz ediyor.Konfüçyüsçü ekolün kader inancına itiraz eden ve yaşamı inşa edenin bizzat insan olduğunu savunan Mo Zi, savaş karşıtı tutumuyla ve “her şeyi kuşatan sevgi”den yana tavır almasıyla bilinir. Buna göre, tüm sorunlar barışçıl yollarla halledilmelidir. Nitekim müreffeh bir toplum da ancak “her şeyi kuşatan sevgi” üzerine ve sorunların fikir teatisi yoluyla çözüme kavuşturulmasıyla inşa edilebilir.Kimi araştırmacılara göre 19. yüzyılda İngiltere'de ortaya çıkan Faydacılık felsefesinin de temellerini oluşturan bu fikirler; savaş koşullarında nasıl karar alınması gerektiğinden yas tutarken ölçülü davranmaya, müziğin zararlarından şeylerin doğasına kadar neredeyse hayatın her alanına temas ediyor. Fevkalade sistematik biçimde tartıştığı tüm bu detaylarla Mo Zi, “İçerisinde yaşadığımız bu dünyayı nasıl dört başı mamur kılarız?” sorusunun peşine düşüyor.Tıpkı insanlara öğütlediği gibi Usta Mo Zi de kabiliyetli olduğu işi yapıyor, yani “düşünüyor”:“Çağımızın beyefendilerinden, bir köpeğin ya da bir domuzun kasabı olmalarını isteseniz, bu işe kabiliyetleri yoksa teklifinizi reddederler. Hâlbuki onlardan ülkeye nazır olmalarını isteseniz, kabiliyetleri olmasa bile bu işi yaparlar. Bu, sapkınlık değil de nedir!”