Ortaçağ Kilikya Tarihinden Bir Kesit

İslâm ordularının fetih hareketleri Hz. Ömer (r.a) döneminde kuzey, doğu ve batı cephelerinde yoğun bir şekilde devam etti. Kuzeyde, Suriye ve devamında el-Cezîre fetihlerinde önemli gelişmeler elde edildi. Bizanslılar, Yermük savaşıyla (15/636) Suriye'ye elveda etmek zorunda kalmışlardı. Dımaşk (14/635) ve Kudüs (16/637) başta olmak üzere, Suriye'nin orta, kuzey ve sahildeki yerleşim merkezleri İslâm hâkimiyetine alındı. Bütün bunlar ve bundan sonra da devam edecek olan gaza hareketleri, Anadolu'nun İslâmî dönemine geçişi sürecinde verilen emekler, atılan adımlalar ve oluşturulan temellerdi. Bu uğurda, çoğu Sahâbî, şehitler verilmiş, İslamiyet'in yüceliği için ve hâkimiyetinin kurulması için akıl almaz sıkıntılara, zorluklara katlanılmıştı. Hulefây-ı Râşidîn dönemi itibariyle fasılalarla Müslümanlara mesken olan Kilikya bölgesi ve bu coğrafyanın Adana-Misis gibi merkezlerinden birçok ilim erbabı da çıkmış bulunuyordu. Bunlar, İslâm ordularının bölgeye attıkları ilk adımlarıyla verdikleri emeklerin ürünleri, diktikleri fidanların meyveleriydi.