Uluslararası Hukuk Ders Kitabı Telhis-i Hukuk-ı Düvel

Osmanlı modernleşmesinin son dönemlerinde yazılan Telhis-i Hukuk-ı Düvel, Hasan Fehmi Paşa'nın Mekteb-i Hukuk'taki devletler hukuku derslerinin özeti olarak Türk hukuk literatüründe eşsiz bir konuma sahiptir. 19. yüzyılın sonlarında kaleme alınan eser, Osmanlı'nın uluslararası alandaki sorunlarına (kapitülasyonlar, Avrupa merkezci bakış açısı) devlet odaklı bir perspektifle yaklaşır. Çalışma Paşa'nın Batum'dan İstanbul'a uzanan hayatını, Tercüme Odası'ndan Adliye Nazırlığı ve Selanik Valiliği'ne uzanan kariyerinin de anlatıldığı kısa bir biyografiyi okuyucularına sunar. Öte yandan eserin uluslararası hukuk literatüründeki yerinin irdelendiği bir bölüm de kaleme alınmıştır. Latinize edilmiş orijinal metin ile modern Türkçeye çevrilmiş, açıklayıcı notlarla zenginleştirilmiş versiyon, eseri erişilebilir kılar. II. Abdülhamid döneminde sansürlenen bu cesur çalışma, Osmanlı'nın uluslararası eşitlik arayışını yansıtır. Akademisyenler, tarihçiler ve hukuk meraklıları için vazgeçilmez olan bu inceleme, Osmanlı diplomasisinin hukuki mirasını aydınlatarak günümüzle geçmiş arasında köprü kurar.