Tanrı, Akıl ve Nefs

Bu çalışmada; Tanrı, Akıl ve Nefs bağlamında Fârâbî'nin el-Medînetü'l-Fâdıla ve es-Siyâsetü'l-Medeniyye adlı eserlerinde yer alan ontolojik yaklaşımlar, Enneadlar ve Esûlûcyâ çerçevesinde karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Aristoteles Teolojisi diye de bilinen Esûlûcyâ, Fârâbî'nin yaşadığı zamanlarda dönemin en önemli felsefi eserlerinden biridir. Ancak eser, Aristoteles'e nispet edilse de içerik olarak genelde Plotinus'a ait Enneadlar'ın son üç bölümünü ihtiva etmektedir. Esûlûcyâ; Aristoteles, Platon ve Plotinus'un doktrinlerini harmonik bir üslupla ele alması ve eklemlemeci kültürü yansıtmasından dolayı önemli bir hüviyete sahiptir. Buradan hareketle, Fârâbî'nin Plotinus felsefesine ya da genel anlamda Neoplatonik felsefeye bu eser üzerinden vakıf olduğunu söylemek mümkündür. Hem el-Medînetü'l-Fâdıla hem de es-Siyâsetü'l-Medeniyye'nin ilk bölümlerinde yer alan konuların Esûlûcyâ ile benzerlik arz etmesi bunu teyit etmektedir.